Długo nie mogłam zapamiętać tej nazwy, aż skojarzyłam ją z powstańczym Marszem Mokotowa …nie grają nam surmy bojowe i werble do szturmu nie warczą…
Surmia zwyczajna (Catalpa bignonioides = Katalpa bignoniowa) to niewysokie drzewo (u nas do 15 metrów) o szerokiej i nisko osadzonej koronie. Rozkwita w naszym klimacie na początku lata — na przełomie czerwca i lipca, kiedy wszystkie drzewa i większe krzewy już dawno przekwitły i zaczynają owocować.
Kwitnie zachwycająco. Przyjemny zapach ma tę zaletę, że zniechęca komary. Wielkie (do 20 cm) wiechy kilkucentymetrowych kwiatków przypominających storczyki, sterczą wśród bardzo dużych (do 25 cm!) szerokich liści o kształcie serca. Odmiana `Aurea’ charakteryzuje się jaskrawożółtymi liśćmi, które w połowie lata dopiero zielenieją. Ułożone są w okółkach po trzy liście. Na jesieni z gałęzi zwisają owoce przypominające długie (do 40 cm długości i pół centymetra średnicy) strąki fasoli i pozostają na drzewie całą zimę.
Podczas oglądania surmii w szkółce ogrodniczej przypadkiem asystowaliśmy sesji zdjęć ślubnych, w których piękne drzewo tworzyło świetne tło dla młodej pary.
Łacińska i angielska nazwa surmii — catalpa — pochodzi od indiańskiego słowa kuluhlpa oznaczającego to właśnie drzewo rosnące w południowo-wschodnich stanach Ameryki Północnej. Amerykanie stosują też nazwy indiańskie drzewo fasolowe (Indian-bean-tree) oraz cigartree.
Zachwyciliśmy się kwitnącą na początku lipca surmią w niedalekim ogrodzie i kilka dni później nabyliśmy sadzonkę. Posadziliśmy ją na środku planowanego klombu i już wygląda ślicznie. Do dość głębokiego dołu nasypaliśmy ziemię ogrodową. Nasza surmia jest dwupienna. Na zimę trzeba będzie owinąć ją włókniną, bowiem młode rośliny miewają tendencję do przemarzania.
W szkółce trafiliśmy również na inną odmianę tego drzewa: surmia żółtokwiatowa — Catalpa ovata ma nie tylko inny kolor kwiatów, ale liście mają boczne klapy. To nieco niższe drzewko (około 10 m), kwiaty też są o połowę mniejsze od poprzedniego gatunku, zaś owoce podobne. Pochodzi ze środkowych Chin.
Literatura dendrologiczna mówi o 10 gatunkach surmii, ponadto ogrodnicy mieszają odmiany, więc wybór form pośrednich naprawdę jest niemały. Surmia wielkokwiatowa — Catalpa speciosa — bywa mylona z innymi, bardziej popularnymi.
Do mniejszych ogrodów polecana bywa niewielka odmiana `Nana’ lub odmiany szczepione (te jednak na ogół nie kwitną).
- roślina miododajna
- przyjemny dla człowieka zapach kwiatów odstrasza komary
- piękne i duże kwiaty
- piękne i duże liście
- ciekawe i duże owoce-strąki
- ładny pokrój drzewa
- kora stosowana w barwierstwie
- co prawda, liście na zimę opadają, jednak na wiosnę znowu wyrastają
Ciąg dalszy – 2 lata później (2018)
Dwa lata minęły od zasadzenia drzewka – surmia rozwija się coraz piękniej. Szczególnie zachwycają jaskrawożółte i duże liście, z daleka już przyciągające wzrok. Trzeba przyznać, że surmia potrzebuje dużo wody – po burzach, które tego dnia narobiły wiele pryszniców w całym kraju, liście podniosły się „na sztywniaka”, a jeszcze parę dni temu smętnie zwisały podczas upałów. Niby podlewałam, ale przecież nie tyle, co kilka burz!
Tak, wiem, klomb rozwija się bardzo powoli… 😉
Ciąg dalszy – 4 lata później (2020)

Surmia wygląda coraz bardziej imponująco – 20 czerwca 2020
Klomb rozwija się coraz piękniej. Surmia i klon palmowy stanowią jego dominantę. O ile jednak ten klon wielki nie będzie, to surmia rośnie jak na drożdżach. Niestety, nie kwitnie. Trudno powiedzieć, czemu. U nas jest już cztery lata. A może „dopiero”?
W każdym razie już mnie przerosła.